“The gentlemen did not like each other.” Experiencing relationships in the mathematical community that are not disclosed in textbooks
DOI:
https://doi.org/10.26774/wrhm.369Słowa kluczowe:
history of science, circulation of knowledge, entanglements, oral history, Polish mathematicsAbstrakt
Although the history of Polish mathematics has been documented, even the best synthesis of the history of universities cannot reflect the relationships between professors. This article presents the contribution of the oral history method to the analysis of scientific cooperation among mathematicians from the Polish People’s Republic and Czechoslovakia, focusing on new ways of circulating knowledge at the time of the Cold War. The image of the professorship in the Polish People’s Republic and their influence on students within the transfer of knowledge is discussed.
Pobrania
Bibliografia
Arnason J.P., Communism and Modernity, “Deadalus”, vol. 129 (2000), p. 71.
Bałżewska K., Przestrzenie totalitarnego zniewolenia. Doświadczenie wojny i okupacji w twórczości Józefa Mackiewicza, Warszawa 2020.
Bloor D., Knowledge and Social Imagery, 2nd ed., Chicago–London 1991.
Burszta W., Jawor A., Pęczak M., Rauszer M., Zańko P., Etnografia pamięci PRL-u. Kultura codzienności Polski powojennej 1956–1989, Warszawa 2021.
Ciesielski K., Pogoda Z., Conversation with Andrzej Turowicz, “Mathematical Intelligence“, vol. 10 (1988), no. 4, pp. 13–20.
Connelly J., Captive University. The Sovietization of East German, Czech, and Polish Higher Education, 1945–1956, Chapel Hill–London 2000.
Corsten M., Time of Generations, “Time & Society”, vol. 8 (1999), pp. 249–272.
Duda, R. Historia matematyki w Polsce na tle dziejów nauki i kultury, Warszawa 2019.
Duda R., Pearls from a Lost City, Providence 2014.
Dupré S., Somsen G., The History of Knowledge and the Future of Knowledge Societies, “Berichte zur Wissenschaftsgeschichte”, vol. 42 (2019), no. 2–3, pp. 186–199.
Eisenstadt S.N., Modernity in Socio-Historical Perspective, in E.B. Rafael, Y. Sternberg, S.N. Eisenstadt (eds.), Comparing modernities: pluralism versus homogenity, Leiden 2005, pp. 31–56.
Franc M. (ed.), Habitus českých vědců 1918–1968. Příklad dvou generací, Praha 2021.
Fudali S. (ed.), Matematyka przełomu XIX i XX wieku. Materiały IV Ogólnopolskiej Szkoły Historii Matematyki, Szczecin 1990.
Fürst J., Stalin’s Last Generation. Soviet Post-War Youth and the Emergence of Mature Socialism, Oxford 2010.
Gecko T., Pavlíček T.W., Kariérní postup vědce. Vztah učitele se žákem a vytváření vědeckých škol, in M. Franc (ed.), Habitus českých vědců 1918–1968. Příklad dvou generací, Praha 2021, pp. 63–118.
Grot Z. (ed.), 50 Lat Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza: 1919–1969, Poznań 1969.
Hamilton P., Shoeps L., Building Partnerships between Oral History and Memory Studies, in P. Hamilton, L. Shoeps (eds.), Oral History and Public Memories, Philadelphia 2008, pp. vii-xvii.
Hamilton P, Shoeps L. (eds.), Oral History and Public Memories, Philadelphia 2008.
Haniková Z., Petr Hájek: A Scientific Biography, in F. Montagna (ed.), Petr Hájek on Mathematical Fuzzy Logic, Outstanding Contributions to Logic 6, Cham 2015, pp. 21–38.
Heesen A. te, Revolutionäre im Interview. Thomas Kuhn, Quantenphysik und Oral History, Berlin 2022.
Herczyński R., Spętana nauka: opozycja intelektualna w Polsce 1945–1970, Warszawa 2008.
Hobsbawm E., On History, London 1997.
Hauser P., Jasiński T., Topolski J. (eds.), Alma Mater Posnaniensis. W 80. rocznicę utworzenia Uniwersytetu w Poznaniu, Poznań 1999.
Hübner P., Siła przeciw rozumowi… Losy Polskiej Akademii Umiejętności w latach 1939–1989, Kraków 1994.
Jarník J., Schwabik Š., Tvrdý M., Vrkoč I., Eighty years of Jaroslav Kurzweil, “Mathematica Bohemica”, vol. 131 (2006), pp. 113–143.
Kałwa D., Herstoria mówiona w Polsce. Kilka uwag o feministycznych projektach oral history, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, vol. 11 (2021), pp. 8–21.
Kaucká K., Pavlíček T.W., Szkoła speleologiczna: “Později na Školy začali zvát špičkový vědce ze Západu.“ Československo-polské vědecké kontakty po roce 1968 (materiálová studie a rozhovor s geologem prof. Pavlem Bosákem), “Slovanský přehled”, vol. 108 (2022), no. 2, pp. 359–380.
Klementowski R., Ligarski S. (eds.), Budujemy socjalizm. Materiały pokonferencyjne, Wrocław 2010.
Kobos A.M., Po drogach uczonych. Z członkami Polskiej Akademii Umiejętności rozmawia Andrzej M. Kobos, vol. 1–6, Kraków 2007–2017.
Kotkin S., Magnetic Mountain: Stalinism as a Civilization, Berkeley 1997.
Kulawiaková B., Pavlíček T.W., Andrzej Sołtysiak: The Best Way for You Is to Study Math, You Just Put Some Chalk in Your Pocket, Go to the Classroom and Don’t Care.” Choosing the Field of Studies – the Entangled Cooperation between Polish and Czech Mathematicians, “Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, vol. 13 (2023), pp. 198–222.
Kulawiaková B., Pavlíček T.W., The Training of the Czech Mathematician Jaroslav Kurzweil with Władysław Orlicz in Poland, “Antiquitates Mathematicae”, vol. 15 (2021), no. 2, pp. 181–206.
Kuratowski K., A Half Century of Polish Mathematics. Remembrances and Reflections, Oxford–New York–Toronto–Sydney–Paris–Frankfurt 1980.
Kuratowski K., Pół wieku matematyki polskiej, Warszawa 1973.
Kurkowska-Budzan M., Soroko E., Stasiak M., Structured Interview in Historical Research: A Description of Research Procedures, “Historyka”, vol. 51 (2021), pp. 299–323.
Kurkowska-Budzan M., Stasiak M., Soroko E., Wywiad ustrukturyzowany w badaniach historycznych. Propozycja procedury badawczej, “Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, vol. 10 (2020), pp. 8–36.
Lochmatow A., Public Knowledge in Cold War Poland. Scholarly Battles and the Clash of Virtues, 1945–1956, London–New York 2023.
Machoň M., Bureaucratic and Market Sources of Epistemic Authority, “Teorie vědy / Theory of Science”, vol. 44 (2022), no. 2, pp. 127–167.
Majewski S., Reformy szkolnictwa w Polsce od XVIII do XX wieku i ich wpływ na kształt współczesnego systemu szkolnego, “Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne”, vol. 14 (2003), pp. 97–118.
Maligranda L., Władysław Orlicz (1903–1990) – jego życie i wkład do matematyki, in L. Maligranda, W. Wnuk (eds.), Władysław Orlicz (1903–1990), “Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego”, vol. 36 (2000), pp. 33–80.
Maligranda L., Wnuk W., Władysław Orlicz (1903–1990), “Wiadomości Matematyczne”, vol. 36 (2000), pp. 85–147.
Maruszewski T., Pamięć autobiograficzna, Gdańsk 2005.
Míšková A., Vytváření mezinárodní vědecké spolupráce ČSAV v letech 1952–1961, “Práce z dějin Československé akademie věd“, vol. 1 (1986), pp. 165–237.
Montagna F. (ed.), Petr Hájek on Mathematical Fuzzy Logic, Outstanding Contributions to Logic 6, Cham 2015.
Müller V., Sołtysiak A., Spectrum of generators of a noncommutative Banach algebra, “Studia Mathematica”, 93 (1989), pp. 87–95.
Nowacki W., Notatki autobiograficzne, Warszawa 1985.
Olšáková D., Pugwash in Eastern Europe. The Limits of International Cooperation under Soviet Control in the 1950s and 1960s, “Journal of Cold War Studies”, vol. 20 (2018), no. 1, pp. 210–240.
Palska H., Nowa inteligencja w Polsce Ludowej: świat przedstawień i elementy rzeczywistości, Warszawa 1994.
Pavlíček T.W., Czechosłowacko-polskie sieci akademickie podczas zimnej wojny między wielką polityką i strategiami indywidualnymi – prezentacja projektu badawczego. Analiza wyników czechosłowacko-polskich transferów w naukach ścisłych na podstawie materiałów archiwalnych i oral history, “Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, vol. 12 (2022), pp. 350–354.
Pavlíček T.W., Memento obětí totalitních režimů jako motor kariéry, nebo závazek kontinuity vědecké práce, “Kultúrne dejiny”, vol. 13 (Supplementum 2022), pp. 128–152.
Pavlíček T.W., Rozhovor s prof. Jaroslavem Kurzweilem, “Pokroky matematiky, fyziky a astronomie”, vol. 65 (2020), no. 2, pp. 90–117.
Pavlíček T.W., Šolc M., Hyklová P., Astronomers behind the Iron Curtain: The First Postwar Generation in Czechoslovakia, Praha 2024.
Pawlikowska-Brożek Z., Stefan Banach w świetle wspomnień, in S. Fudali (ed.), Matematyka przełomu XIX i XX wieku. Materiały IV Ogólnopolskiej Szkoły Historii Matematyki, Szczecin 1990, pp. 101–112.
Perks R., Thomson A. (eds.), The Oral History Reader, New York–London 2003.
Portelli A., What Makes Oral History Different?, in R. Perks, A. Thomson (eds.), The Oral History Reader, New York–London 2003, pp. 63–74.
Rafael E.B., Sternberg Y., Eisenstadt S.N. (eds.), Comparing modernities: pluralism versus homogenity, Leiden 2005.
Raj K., Beyond Postcolonialism... and Postpositivism: Circulation and the Global History of Science, „ISIS”, vol. 104 (2013), no. 2, pp. 337–347.
Schramm T., Uniwersytet Poznański w latach 1945–1956, in P. Hauser, T. Jasiński, J. Topolski (eds.), Alma Mater Posnaniensis. W 80. rocznicę utworzenia Uniwersytetu w Poznaniu, Poznań 1999, pp. 209–225.
Siekierska A., Krzysztof Koszlaga: „Miałem zakaz prowadzenia rozmów z uczniami.” Nauczyciel w przestrzeni zawodowej, społecznej i politycznej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, vol. 11 (2021), pp. 182–205.
Stanek Ł., Architecture in Global Socialism: Eastern Europe, West Africa, and the Middle East in the Cold War, Princeton University Press, 2020.
Stańczak-Wiślicz K., “...być dziewczyną”. Wychowanie, dorastanie i edukacja dziewcząt, in K. Stańczak-Wiślicz, P. Perkowski, M. Fidelis, B. Klich-Kluczewska (eds.), Kobiety w Polsce 1945–1989, Kraków 2020, pp. 217–289.
Stańczak-Wiślicz K., Perkowski P., Fidelis M., Klich-Kluczewska B. (eds.), Kobiety w Polsce 1945–1989, Kraków 2020.
Steinhaus H., Matematyka wczoraj i dziś, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego im. B. Bieruta”, (1959), no. 2, pp. 5–19.
Steinhaus H., Wspomnienia i zapiski, Wrocław 2002.
Surman J., Pavlíček T.W,. The Formal and the Informal in the History of Socialist Scholarly Interconnectedness in East Central Europe, “NTM Zeitschrift für Geschichte der Wissenschaften, Technik und Medizin”, May 13, 2024, https://doi.org/10.1007/s00048-024-00387-0 .
Świda-Ziemba H., Młodzież PRL: portrety pokoleń w kontekście historii, Kraków 2010.
Thompson P., Bornat J., Głos przeszłości: Wprowadzenie do historii mówionej, Warszawa 2021.
Thomson A., Four Paradigm Transformations in Oral History, “The Oral History Review”, vol. 34 (2006), pp. 49–70.
Vargha D., Polio Across the Iron Curtain: Hungary’s Cold War with an Epidemic, Cambridge 2020.
Wichterle O., Recollections, Praha 1994.
Wykusz S., Nauczyciele wobec stanu wojennego, „Zeszyty Naukowe. Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe”, vol. 28 (2014), pp. 340–351.
Zysiak A., Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście, Kraków 2016.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Wprowadzone na stronie dane użytkowników wykorzystywane są wyłącznie do celów umożliwiających wydawanie Wrocławskiego Rocznika Historii Mówionej. Dane w postaci adresów mailowych, nazw i innych informacji o użytkowniku nie będą udostępniane osobom trzecim w innym zakresie i do innych celów.
English
Język Polski
